TINGKATAN 3: BAB 5.2 PELUASAN KUASA DINASTI BROOKE DI SARAWAK (PENGUKUHAN DAN KRONOLOGI PELUASAN KUASA)

PENGUKUHAN KUASA JAMES BROOKE

Ringkasan: 
Bagaimana James Brooke mengukuhkan kuasa?
1. Menggunakan kekuatan tentera
2. Menentang kebangkitan orang tempatan
3. Mendapatkan sokongan masyarakat tempatan
4. Ambil kesempatan daripada pertelingkahan masyarakat tempatan
5. Menghapuskan tokoh tempatan yang menentang
6. Memperkukuh pertahanan
7. Mendapat bantuan kewangan

HURAIAN 
 1. Kekuatan _______:
     a) Sokongan tentera _________ British
     b) Nama Kapal perang _____________
     c) Menghancurkan kubu orang Iban di _______________ dan _______________

2. Menentang ______________ orang tempatan:
    a)  Anggap orang tempatan sebagai _____________
    b) terutama kawasan orang ___________
    c) Tindakan James Brooke dapat sokongan ___________

3. Dapat _________ masyarakat tempatan
    a) terutama orang ______________ dan orang ____________

4. Ambil kesempatan daripada _____________ masyarakat tempatan:
    a) James Brooke _______________ Pengiran Matusin
    b) Pengiran Matusin berkonflik/bertelagah  dengan ________________
    c) Pengiran Ersat lebih _______________ oleh penduduk tempatan.
    d) Kesan James Brooke yang menyokong Pengiran Matusin:
        __________________ masyarakat tempatan.

5. ________________ tokoh tempatan yang ______________
    a) Contoh Sharif Masahor ___________ ke Singapura.
   b) Datu Patinggi Abang Abdul Ghapur _____________ ke Melaka.

6. Memperkukuhkan ______________
    a) Membina benteng dan ________________
    b) dilengkapi dengan __________________
    c) Contoh, kubu di ____________________ dibina pada tahun 1849.
    d) Tujuan dibina untuk memerhati __________________ kaum Iban.
    e) Kubu itu dinamakan _____________________
    f) Selain itu menubuhkan ___________________ untuk memelihara keamanan.

7. Mendapat bantuan ____________________:
    a) Contoh daripada ________________ Eropah


KRONOLOGI PELUASAN KUASA DINASTI BROOKE

1. Tahun 1841:
     a) Memperoleh kawasan _____________ yang merangkumi Tanjung Datu dan
        _________________________

2. Tahun 1853:
    a) Berjaya ________________ penentangan orang Iban
    b) Alasan James Brooke menghapuskan ______________
    c) Kawasan yang dikuasai _______________________________________
    d) Sebagai balasan James Brooke memberi _______________ hasil pendapatan kawasan itu
         kepada Sultan Brunei.

3. Tahun 1861:
    a) Berjaya menghapuskan _______________ orang tempatan.
    b) Sultan Brunei menyerahkan _________________ kepada James Brooke.
    c) Sebagai balasan, James Brooke memberi ______ dolar sepanyol setahun kepada Sultan Brunei.

4. Tahun 1883:
    a) Sultan Brunei ditentang oleh ______________
    b) Charles Brooke berjaya menumpaskan penentangan tersebut.
    c) Sultan Brunei menyerahkan _______________________ kepada Charles Brooke.
    d) Sebagai balasan, Charles Brooke memberi __________ dolar sepanyol setahun kepada Sultan
        Brunei. 

5. Tahun 1885:
     a) Charles Brooke berjaya menyelesaikan isu ______________ beberapa peniaga Sarawak.
     b) Pembunuhan dilakukan oleh orang _______________
     c) Charles Brooke mendapat kawasan _________________
     d) Sebagai balasan, Charles Brooke memberi ____________ dolar sepanyol kepada
          Temenggung kerana kawasan itu adalah kawasan pentadbiran Temenggung. 

6. Tahun 1890:
    a) Charles Brooke memperoleh kawasan _________________
    b) Ini kerana penduduk Limbang bersetuju ______________ Sarawak.
    c) Sebagai balasan, Sultan Brunei menerima _____________ dolar sepanyol.

7. Tahun 1905:
    a) Kerajaan Brooke memperoleh kawasan _______________

 Rumusan: Kerajaan Brooke berjaya membentuk negeri Sarawak yang kekal sehingga kini.

Peluasan negeri Sarawak oleh Dinasti Brooke